Efektywna rehabilitacja osób starszych po operacjach ortopedycznych

Jak powinna wyglądać rehabilitacja osób starszych po przebytych operacjach ortopedycznych? Wraz z upływem czasu nasze kości, stawy i inne elementy układu kostnego stają się słabsze, zużywają się i łatwo przez to ulegają uszkodzeniu. Stąd też często występuje konieczność leczenia operacyjnego, po którym następuje rehabilitacja pooperacyjna. Zawsze jest ona trudna, gdyż wiąże się z koniecznością pokonania własnego bólu i strachu, ale w przypadku osób starszych jest to jeszcze trudniejsze. Stąd też wymagają one odpowiedniego podejścia i sprzętu. Zobaczmy jak powinno wyglądać rehabilitowanie osoby starszej po zabiegu ortopedycznym.

Fizykoterapia, masaże i aktywizacja

Starsi ludzie często mają ogólne problemy z poruszaniem się, któremu towarzyszą np. bóle. Dlatego też, gdy wystąpi dodatkowy uraz lub konieczność przeprowadzenia zabiegu operacyjnego, np. wymiany stawu biodrowego, rehabilitacja starszej osoby wymaga o wiele więcej pracy i jest trudniejsza. Nie tylko ze względu na gorszą kondycję pacjenta, ale również występujące czasem zaburzenia poznawcze, obniżoną motywację, choroby współistniejące lub zbyt dużą nadwagę. Osoby pracujące w służbie zdrowia, które są zawodowymi rehabilitantami powinny mieć odpowiednie podejście do pacjenta, jeśli posiada on powyższe problemy. Powinni oni indywidualnie ocenić jego stan i o opracować plan rehabilitacji. Jej rozpoczęcie ma miejsce zazwyczaj bardzo szybko po zabiegu. Jest to bardzo ważne, by pacjent został jak najszybciej spionizowany. Na początku fizjoterapeuta powinien nauczyć starszą osobę jak zmieniać pozycję w łóżku, gdyż jest istotne w profilaktyce przeciwobrzękowej i przeciwzakrzepowej. Następnie należy nauczyć pacjenta siadać, a jeśli operacja odbywała się w obrębie kończyn dolnych, nauczyć również chodzić – początkowo ze wsparciem w postaci balkonika lub kul. Należy też ocenić na ile dany pacjent może być samodzielny podczas prób wykonywania tych czynności. Po wyjściu ze szpitala ćwiczenia muszą być dalej kontynuowane pod okiem specjalisty. Najważniejsza jest terapia zadaniowa, która powinna prowadzić do jak największej samodzielności starszego pacjenta. Ćwiczenia powinny być związane z codziennymi czynnościami, by pacjent widział w nich sens. Z nauką samodzielnego chodzenia, jedzenia i ubierania się. Typowa fizjoterapia polegająca na ćwiczeniach z fizjoterapeutą i profesjonalnym sprzętem powinna być uzupełnieniem terapii zadaniowej. Należy sobie uświadomić, że dla starszej osoby trudne jest wykonywanie podstawowych czynności, takich jak choćby wstanie z łóżka. Można jej to ułatwić poprzez profesjonalne łóżko rehabilitacyjne, które ułatwi codzienne życie pacjentowi, a także pracownikom medycznym.

Odpowiednie łóżko rehabilitacyjne to podstawa

Odpowiednie łóżka dla seniora powinny posiadać rozwiązania, które ułatwią mu codzienne czynności takie jak siadanie i schodzenie/wchodzenie na łóżko.Łóżka rehabilitacyjne powinny więc stanowić podstawowe rozwiązanie nie tylko w placówkach medycznych, ale również w prywatnych domach pacjentów. Najlepszym wyborem jest łóżko elektryczne, które można łatwo obsłużyć za pomocą pilota. Podnieść poszczególne ruchome części, by zapewnić pacjentowi wygodę i możliwość siedzenia w łóżku, ale również w celu profilaktyki przeciwzakrzepowej, gdyż można w ten sposób również zmienić pozycję kończyn dolnych. Barierki łóżka zapewniają bezpieczeństwo, a możliwość ich opuszczenia ułatwia dostęp do pacjenta pracownikom medycznym lub opiekunom i przeprowadzenie rehabilitacji bezpośrednio na łóżku, a także zapewnienie zabiegów higienicznych. Całe łóżko można też obniżyć, co ułatwia schodzenie/wchodzenie i minimalizuje strach u starszej osoby, która może obawiać się upadku. Dzięki temu będzie chętniej z łózka schodzić i prowadzić codzienne, samodzielne życie. Warto wyposażyć łóżko w dodatkowe elementy, takie jak wysięgniki i nadstawki. Wysięgnik pozwala podeprzeć się przy wstawianiu do pozycji siedzącej, a nadstawki np. zjeść posiłek lub położyć książkę. Zwiększają więc bardzo komfort pacjenta. Należy pamiętać, że po zabiegu ortopedycznym najważniejsze jest ponowne uruchomienie pacjenta. Należy to zrobić dobę do dwóch dób po zabiegu. Opóźnienia w tej kwestii mogą prowadzić do powikłań. Ograniczenie aktywności wynikające z wieku pacjenta i przebytej operacji mogą powodować osłabienie układu sercowo-naczyniowego i upośledzenia krążenia. Zmianie ulega też ruchomość klatki piersiowej, co zmniejsza ilość przyjmowanego tlenu i może prowadzić do infekcji. Mięśnie stają się słabsze i zanikają, zwiększa się natomiast wydalanie z organizmu fosforu i wapnia, czyli składników budulcowych kości. Pogorszeniu ulega ogólna odporność organizmu, nastrój osoby starszej i pojawia się brak chęci do dalszej aktywności. Zbyt długie unieruchomienie prowadzi też do zmian w układzie nerwowym i dalszemu pogorszeniu ulega koordynacja ruchowa. Wszystko to sprawia, że jak najszybciej należy ponownie uruchomić pacjenta, a żeby to zrobić konieczne jest pokonanie lęku u osoby starszej. Łóżka rehabilitacyjne mogą to ułatwić, gdyż posiadają funkcje, które usprawniają codzienne czynności. Minimalizują obawy, np. przed spadnięciem z łóżka. Poprawiają komfort, a więc też samopoczucie pacjenta. Są więc niezbędne w każdej placówce rehabilitacyjno-medycznej.

Co jeszcze można zrobić?

Profesjonalne łóżka dla seniora stanowią podstawowy element, który ułatwia jego rehabilitację. Oprócz nich, należy stosować również sprzęt do rehabilitacji, który pozwala na ćwiczenia nie tylko pod okiem fizjoterapeuty, ale też samodzielnie. Po przebytym zabiegu należy również chronić pacjenta przed kolejnymi urazami, które mogą być spowodowane np. zaburzeniami równowagi lub chorobami towarzyszącymi, jak osteoporoza. O możliwości wystąpienia powikłań i komplikacji powinni być powiadomieni opiekunowie osoby starszej. Należy ich również poinstruować jak z nią postępować. Pacjent po zabiegu wymaga asekuracji, ale nie należy wykonywać czynności za niego, tylko aktywizować go do jak największego samodzielności. Stanowić podparcie i zachęcać do częstej aktywności. Wstawania, siadania, chodzenia i zmian pozycji, gdy znajduje się na łóżku. Pacjent powinien samodzielnie spożywać posiłki i w miarę możliwości wykonywać wokół siebie czynności higieniczne. Należy skupić cały wysiłek na tym, by jak najszybciej powrócił do sprawności sprzed zabiegu operacyjnego. W zależności od stanu pacjenta, mogą być też konieczne ćwiczenia bierne z fizjoterapeutą, masaże lub inne zabiegi, które zmniejszają ból i zwiększają motorykę stawów i mięśni. Profesjonalne łóżko rehabilitacyjne na pewno to wszystko ułatwia. Z jednej strony umożliwia dostęp do pacjenta i przeprowadzenie zabiegów, z drugiej daje komfort również pacjentowi. Warto, więc zadbać o to, by posiadało one wszelkie, przydatne funkcje i dodatkowe wyposażenie. Istotne są też jego wymiary, ważne by były dopasowane do pacjenta i zapewniały mu wygodę. W przypadku obniżenia nastroju, a nawet wystąpienia depresji u starszej osoby po operacji ortopedycznej, należy też zadbać o wsparcie psychologiczne profesjonalisty. Psychika pacjenta stanowi często kluczową rolę w procesie rehabilitacji. Jeśli chętnie on współpracuje, wtedy efekty o wiele szybciej się pojawiają i większa jest szansa, że pacjent stanie się ponownie samodzielny i wróci do stanu sprzed zabiegu.