Czy cytyzyna jest skuteczna jako środek wspomagający rzucanie palenia
Palenie tytoniu to wciąż główna przyczyna przedwczesnej umieralności na choroby, którym można zapobiegać. Bezpośrednimi winowajcami są tysiące toksycznych substancji obecnych w dymie papierosowym i powstających w procesie spalania. Pomimo tendencji spadkowych w globalnej konsumpcji tytoniu, wciąż zbyt duży odsetek populacji regularnie sięga po tę używkę. To jeden z najważniejszych problemów, z którymi mierzy się zdrowie publiczne. Sytuacja ta rodzi potrzebę eksploracji skutecznych metod pomocy w wyjściu z nałogu. Na rynku są dostępne rozwiązania w postaci preparatów wykorzystujących substancję bardzo podobną do nikotyny – cytyzynę. Jakie korzyści ma ona w porównaniu z pozostałymi metodami leczenia?
Cytyzyna jako wsparcie w pozbyciu się nałogu
Cytyzyna to substancja pochodzenia naturalnego, izolowana z roślin z rodziny Leguminosae. Łączy się z acetylocholinergicznymi receptorami nikotynowymi. Połączenie to jest silniejsze niż to, które nawiązywane jest przez nikotynę, a przy tym wielokrotnie trwalsze, dzięki czemu omawiana substancja wypiera nikotynę z receptora.
Jednocześnie w percepcji palacza wywołuje uczucie przyjemności, w podobny sposób jak palenie papierosów. To ogranicza objawy odstawienne i zmniejsza głód tytoniowy, co jest nieocenioną pomocą w rzucaniu palenia. Cytyzyna jednak, nie pobudza wydzielania dopaminy w takim samym stopniu jak nikotyna, przez co próbujący rzucić palenie, wciąż mogą odczuwać chęć sięgnięcia po papierosa.
Od lat 60 XX. wieku, cytyzynę wykorzystuje się w preparatach wspierających próbę wyjścia z nikotynizmu. Jest ona uważana za stosunkowo tanią substancję, której stosowanie może przełożyć się na zwiększoną szansę wyjścia z nałogu.
Dzięki działaniu na układy: autonomiczny, sercowo-naczyniowy, pokarmowy i wpływowi na regulację nastroju, może być stosowana nie tylko w leczeniu uzależnienia od nikotyny, ale również od alkoholu.
Skuteczność cytyzyny w porównaniu z innymi metodami rzucania palenia
Badania wskazują, że terapia cytyzyną podwaja szanse na udane rzucenie palenia. Jednocześnie nie powoduje groźnych efektów ubocznych. Większość ze stwierdzanych działań niepożądanych była łagodna i dotyczyła głównie układu pokarmowego. Jest to więc terapia stosunkowo skuteczna i bezpieczna.
Drugą często stosowaną metodą rzucenia palenia jest nikotynowa terapia zastępcza. Polega ona na dostarczaniu organizmowi nikotyny w innej formie niż palenie papierosów, w konkretnie określonej dawce. W ramach nikotynowej terapii zastępczej można wykorzystywać plastry, tabletki czy gumy do żucia, które mają być pomocne w osłabieniu objawów związanych z odstawieniem oraz stopniowego odzwyczajania organizmu od nikotyny.
Porównując cytyzynę do nikotyny, jest ona nie tylko jest znacząco bezpieczniejsza, ale także bardziej efektywna.
Główną różnicą pomiędzy działaniem cytyzyny a nikotynowej terapii zastępczej jest fakt, że cytyzyna pomaga odzwyczaić się od palenia poprzez osłabienie efektu wywoływanego przez nikotynę. NTZ natomiast łagodzi występujące w skutek odstawienia nikotyny objawy. To o czym również warto wspomnieć to czas i koszty. Terapia cytyzyną trwa krócej – raptem 25 dni, co pozwala zaoszczędzić czas oraz pieniądze.
Dlaczego warto rzucić palenie?
Palenie papierosów prowadzi do wielu groźnych konsekwencji zdrowotnych. Najpopularniejszą jest rak, głównie płuc, ale nie można zapominać o innych. Skutkiem wdychania dymu tytoniowego są także nowotwory krtani, gardła, języka i innych narządów. Jest jednym z czynników etiologicznych wrzodów żołądka, licznych chorób sercowo-naczyniowych, ale także astmy i impotencji.
Rzucenie palenia znacznie zwiększa długość i komfort życia. Ze względu na skalę problemu, zmiana nawyków jest kluczowa nie tylko dla dobra jednostki, ale także całego zdrowia publicznego. Liczba chorób, którym moglibyśmy zapobiec, gdybyśmy jako społeczeństwo nie sięgali po papierosy, zauważalnie odciążyłaby systemy ochrony zdrowia na całym świecie.
Źródła
- Samet J. M. (2013). Tobacco smoking: the leading cause of preventable disease worldwide. Thoracic surgery clinics, 23(2), 103–112. https://doi.org/10.1016/j.thorsurg.2013.01.009
- Tutka, P., Vinnikov, D., Courtney, R. J., & Benowitz, N. L. (2019). Cytisine for nicotine addiction treatment: a review of pharmacology, therapeutics and an update of clinical trial evidence for smoking cessation. Addiction (Abingdon, England), 114(11), 1951–1969. https://doi.org/10.1111/add.14721
- Gotti, C., & Clementi, F. (2021). Cytisine and cytisine derivatives. More than smoking cessation aids. Pharmacological research, 170, 105700. https://doi.org/10.1016/j.phrs.2021.105700
- Courtney, R. J., McRobbie, H., Tutka, P., Weaver, N. A., Petrie, D., Mendelsohn, C. P., Shakeshaft, A., Talukder, S., Macdonald, C., Thomas, D., Kwan, B. C. H., Walker, N., Gartner, C., Mattick, R. P., Paul, C., Ferguson, S. G., Zwar, N. A., Richmond, R. L., Doran, C. M., Boland, V. C., … Farrell, M. (2021). Effect of Cytisine vs Varenicline on Smoking Cessation: A Randomized Clinical Trial. JAMA, 326(1), 56–64. https://doi.org/10.1001/jama.2021.7621
- Walker, N., Howe, C., Glover, M., McRobbie, H., Barnes, J., Nosa, V., Parag, V., Bassett, B., & Bullen, C. (2014). Cytisine versus nicotine for smoking cessation. The New England journal of medicine, 371(25), 2353–2362. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1407764